Xử lý dữ liệu

Xử lý dữ liệu là quá trình chuyển đổi dữ liệu sang định dạng có thể sử dụng được. Trong thời đại công nghệ 4.0, dữ liệu đã trở thành một phần vô cùng quan trọng không chỉ của cuộc sống mà còn của sự phát triển thông tin.

Xử lý dữ liệu quan trọng đối với doanh nghiệp

Chu trình xử lý dữ liệu bao gồm các bước được thực hiện theo một thứ tự cụ thể nhưng toàn bộ quá trình  lặp lại định kỳ.

  1. Thu thập dữ liệu thô là bước đầu tiên trong chu trình xử lý dữ liệu có tác động đáng kể đến đầu ra. Do đó, dữ liệu thô phải được chọn từ các nguồn được xác định rõ ràng và có độ chính xác cao để kết quả tiếp theo có giá trị và dễ sử dụng. Dữ liệu thô bao gồm số liệu tiền tệ, báo cáo thu nhập của công ty, hành vi của người dùng,….
  2. Chuẩn bị dữ liệu hoặc làm sạch dữ liệu bao gồm việc sắp xếp và lọc dữ liệu thô để loại bỏ dữ liệu không cần thiết hoặc không chính xác. Mục đích của quá trình này là tìm ra lỗi, trùng lặp, tính toán sai và dữ liệu bị thiếu, đồng thời chuyển đổi dữ liệu sang định dạng phù hợp để phân tích và xử lý thêm.
  3. Nhập dữ liệu: dữ liệu thô được chuyển đổi thành định dạng mà máy có thể đọc được và đưa vào bộ xử lý. Việc nhập dữ liệu có thể được thực hiện thủ công hoặc thông qua máy quét hoặc thiết bị thông minh khác.
  4. Xử lý dữ liệu : dữ liệu thô được xử lý bằng  thuật toán học máy và trí tuệ nhân tạo để tạo ra đầu ra mong muốn. Các phương pháp xử lý dữ liệu có thể khác nhau tùy thuộc vào nguồn dữ liệu đang được xử lý (hồ dữ liệu, cơ sở dữ liệu trực tuyến, thiết bị được kết nối, v.v.) và mục đích của đầu ra. 
  5. Xuất dữ liệu: dữ liệu cuối cùng được gửi và hiển thị cho người dùng ở các định dạng có thể đọc được như biểu đồ, bảng, tệp vectơ, âm thanh, video và tài liệu. Kết quả đầu ra này có thể được lưu lại để xử lý tiếp ở chu kỳ tiếp theo. 
  6. Lưu trữ: cuối cùng trong chu trình xử lý dữ liệu là lưu trữ. Tại đây, dữ liệu và siêu dữ liệu được giữ lại để  sử dụng lại. Điều này cho phép bạn truy cập và truy xuất thông tin nhanh chóng  khi  cần, cũng như sử dụng thông tin đó làm đầu vào trực tiếp cho chu trình xử lý dữ liệu tiếp theo.

Xử lý dữ liệu đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển chiến lược kinh doanh và nâng cao khả năng cạnh tranh của các công ty. Việc chuyển đổi dữ liệu sang các định dạng có thể đọc được như biểu đồ, biểu đồ và tài liệu sẽ giúp nhân viên trong  tổ chức của bạn hiểu và sử dụng dữ liệu một cách hiệu quả.

Các kiểu xử lý dữ liệu khác nhau thường dựa trên các nguồn dữ liệu và các bước được đơn vị xử lý dữ liệu để tạo đầu ra:

  • Xử lý hàng loạt: Đối với loại dữ liệu này sẽ được lấy và tiến hành xử lý đối với các loại dữ liệu kích cỡ lớn.
  • Xử lý thời gian thực: Đây là loại dữ liệu sẽ được giải quyết chỉ trong vài giây. Đây là loại được dùng cho các dữ liệu có lưu trữ nhỏ.
  • Xử lý trực tuyến: Các dữ liệu sẽ được đưa vào CPU một cách tự động và được xử lý một cách liên tục. 
  • Đa xử lý: Đối với dữ liệu này thì sẽ được nhận và xử ở CPU trong cùng một hệ thống máy tính song song.
  • Chia sẻ thời gian: Xen kẽ tài nguyên máy tính và dữ liệu trong một vùng có thể thực hiện nhiều người cùng lúc.

Các loại đầu ra của dữ liệu sau khi xử lý:

  • Tệp văn bản thuần túy: Xuất dưới dạng tệp Notepad hoặc WordPad. Đây là định dạng đơn giản nhất cho các tập tin dữ liệu. 
  • Bảng/bảng tính: Định dạng file này hiển thị dữ liệu  theo hàng và cột, giúp dễ  hiểu và phân tích dữ liệu hơn. Định dạng tệp này cho phép bạn thực hiện nhiều thao tác khác nhau như lọc, sắp xếp tăng dần hoặc giảm dần các thao tác thống kê. 
  • Đồ thị và biểu đồ: Định dạng đồ thị và biểu  đồ là tính năng tiêu chuẩn của hầu hết các chương trình. Định dạng này làm cho việc phân tích dữ liệu dễ dàng hơn nhiều. Không cần thiết phải đọc tất cả dữ liệu số. Phải mất rất nhiều thời gian để có thể hiểu và phân tích  dữ liệu trong nháy mắt. 
  • Tệp hình ảnh hoặc bản đồ/vectơ: Nếu ứng dụng của bạn yêu cầu lưu trữ và phân tích  dữ liệu không gian, tùy chọn xuất dữ liệu của bạn sang tệp hình ảnh và tệp bản đồ hoặc  vectơ có thể rất hữu ích. Ngoài ra, các định dạng khác có thể là  định dạng tệp dành riêng cho phần mềm  có thể được sử dụng và xử lý bằng phần mềm chuyên dụng.

Phương pháp xử lý dữ liệu phổ biến hiện nay như:

  • Xử lý dữ liệu thủ công: là toàn bộ quá trình thu thập, lọc thông tin, phân loại, tính toán và phân tích dữ liệu được thực hiện bởi sự can thiệp của con người mà không sử dụng các thiết bị điện tử hoặc phần mềm tự động  khác. Phương pháp này có chi phí thiết bị thấp nhưng dễ xảy ra lỗi, tốn nhiều công sức và thời gian. 
  • Xử lý cơ học: được thực hiện một cách máy móc bằng cách sử dụng các thiết bị và máy móc. Điều này có thể bao gồm các thiết bị đơn giản như máy tính, máy đánh chữ và máy in. Phương pháp này có thể được sử dụng để thực hiện một số thao tác xử lý dữ liệu đơn giản. Mặc dù việc xử lý bằng máy ít xảy ra lỗi hơn đáng kể so với xử lý dữ liệu thủ công, nhưng lượng dữ liệu tăng thì đồng nghĩa với việc phương pháp này sẽ khó khăn hơn. 
  • Xử lý điện tử: được thực hiện bằng công nghệ hiện đại sử dụng phần mềm và chương trình xử lý dữ liệu. Phương pháp này đắt nhất nhưng cũng nhanh nhất và cung cấp kết quả đầu ra đáng tin cậy và  chính xác nhất.

Ngành xử lý dữ liệu có tầm quan trọng rất lớn đối với các doanh nghiệp vì nó giúp họ tìm thấy thông tin quan trọng từ lượng dữ liệu khổng lồ và xây dựng chính sách  một cách chính xác và hiệu quả. Nhiều giảng viên nghiên cứu và phát triển trong ngành xử lý dữ liệu góp phần quan trọng trong việc cung cấp các công cụ và giải pháp cho các công ty và tổ chức.

Phần mềm quản lý sản xuất